فصل ششمـ: تشکل‌هاي کارگري و کار فرمائي

ماده130- به منظور تبليغ و گسترش فرهنگ اسلـامي و دفاع از دستاوردهاي انقلـاب اسلـامي و در اجراي اصل بيست و ششمـ قانون اساسي جمهوري اسلـامي ايران، کارگران واحدهاي توليدي، صنعتي کشاورزي، خدماتي و صنفي ميتوانند نسبت به تاسيس انجمنهاي اسلـامي اقدامـ نمايند.
تبصره1- انجمنهاي اسلـامي ميتوانند به منظور هماهنگي در انجامـ وظايف و شيوه‌هاي تبليغي، نسبت به تاسيس کانونهاي هماهنگي انجمنهاي اسلـامي در سطح استانها و کانون عالي هماهنگي انجمنهاي اسلـامي در کل کشور اقدامـ نمايند.
تبصره2- آئين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظايف و اختيارات و نحوه عملکرد انجمن‌هاي اسلـامي موضوع اين ماده بايد توسط وزارتين کشور، کار و امور اجتماعي و سازمان تبليغات اسلـامي تهيه و به تصويب هيات وزيران برسد.
ماده131- در اجراي اصل بيست و ششمـ قانون اساسي جمهوري اسلـامي ايران و به منظور حفظ حقوق و منافع مشروع و قانوني و بهبود وضع اقتصادي کارگران و کارفرمايان، که خود متضمن حفظ منافع جامعه باشد، کارگران مشمول قانون کار و کارفرمايان يک حرفه يا صنعت ميتوانند مبادرت به تشکيل انجمنهاي صنفي نمايند.
تبصره1- به منظور هماهنگي در انجامـ وظايف محوله و قانوني، انجمنهاي صنفي ميتوانند نسبت به تشکيل کانون انجمنهاي صنفي در استان و کانون عالي انجمنهاي صنفي در کل کشور اقدامـ نمايند.
تبصره2- کليه انجمنهاي صنفي و کانونهاي مربوطه به هنگامـ تشکيل، موظف به تنظيمـ اساسنامه با رعايت مقررات قانوني و طرح و تصويب آن در مجمع عمومي و تسليمـ به وزارت کار و امور اجتماعي جهت ثبت ميباشند.
تبصره3- کليه نمايندگان کارفرمايان ايران در شورايعالي کار، شورايعالي تامين اجتماعي، شورايعالي حفاظت فني و بهداشت کار، کنفرانس بين المللي کار و نظاير آن توسط کانون عالي انجمنهاي صنفي کارفرمايان، در صورت تشکيل، انتخاب و در غير اين صورت توسط وزير کار و امور اجتماعي معرفي خواهند شد.
تبصره4- کارگران يک واحد، فقط ميتوانند يکي از سه مورد شوراي اسلـامي کار، انجمن صنفي يا نماينده کارگران را داشته باشند.
تبصره5- آئين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظايف و اختيارات و نحوه عملکرد انجمنهاي صنفي و کانونهاي مربوطه، حداکثر ظرف مدت يکماه از تاريخ تصويب اين قانون توسط شورايعالي کار تهيه و به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد.
تبصره6- آئين نامه نحوه انتخابات نمايندگان مذکور در تبصره 3 اين ماده، ظرف يک ماه پس از تصويب اين قانون به تصويب وزير کار و امور اجتماعي خواهد رسيد.
ماده132- به منظور نظارت و مشارکت در اجراي اصل سي و يکمـ قانون اساسي جمهوري اسلـامي ايران و همچنين بر اساس مفاد مربوطه در اصل چهل و سومـ قانون اساسي، کارگران واحدهاي توليدي، صنفي، خدماتي و کشاورزي که مشمول قانون کار باشند، ميتوانند نسبت به ايجاد شرکتهاي تعاوني مسکن اقدامـ نمايند.
تبصره- شرکتهاي تعاوني مسکن کارگران هر استان ميتوانند نسبت به ايجاد کانون هماهنگي شرکتهاي تعاوني مسکن کارگران استان، اقدامـ نمايند و کانونهاي هماهنگي تعاونيهاي مسکن کارگران استانها ميتوانند نسبت به تشکيل کانون عالي هماهنگي تعاونيهاي مسکن کارگران کشور (اتحاديه مرکزي تعاونيهاي مسکن کارگران- اسکان) اقدامـ نمايند. وزارتخانه‌هاي کار و امور اجتماعي، مسکن و شهرسازي و امور اقتصادي و دارائي موظف به همکاري با اتحاديه اسکان بوده و اساسنامه شرکتهاي مذکور توسط وزارت کار و امور اجتماعي به ثبت خواهد رسيد.
ماده133- به منظور نظارت و مشارکت در اجراي مفاد مربوط به توزيع و مصرف در اصول چهل و سومـ و چهل و چهارمـ قانون اساسي جمهوري اسلـامي ايران، کارگران واحدهاي توليدي، صنفي، صنعتي، خدماتي و يا کشاورزي که مشمول قانون کار باشند، ميتوانند نسبت به ايجاد شرکتهاي تعاوني مصرف (توزيع) کارگري اقدامـ نمايند.
تبصره- شرکتهاي تعاوني مصرف (توزيع) کارگران ميتوانند نسبت به تاسيس کانون هماهنگي شرکتهاي تعاوني مصرف کارگران استان اقدامـ نمايند و کانونهاي هماهنگي تعاونيهاي مصرف (توزيع) کارگران استانها ميتوانند نسبت به تشکيل کانون عالي هماهنگي تعاونيهاي مصرف کارگران \ " اتحاديه مرکزي تعاونيهاي مصرف (توزيع) کارگران - امکان\ " اقدامـ نمايند. وزارتخانه‌هاي کار و امور اجتماعي و بازرگاني و همچنين وزارتخانه‌هاي صنعتي موظف هستند تا همکاريهاي لـازمـ را با اتحاديه امکان بعمل آورند. اساسنامه شرکتهاي تعاوني مذکور توسط وزارت کار و امور اجتماعي به ثبت خواهد رسيد.
ماده134- به منظور بررسي و پيگيري مسائل و مشکلـات صنفي و اجتماعي و حسن اجراي آن قسمت از مفاد اصل بيست و نهمـ قانون اساسي که متضمن حفظ حقوق و تامين منافع و بهره مندي از خدمات بهداشتي، درماني و مراقبت‌هاي پزشکي ميباشد، کارگران و مديران بازنشسته ميتوانند بطور مجزا نسبت به تاسيس کانونهاي کارگران و مديران بازنشسته شهرستانها و استانها اقدامـ نمايند.
تبصره1- کانونهاي کارگران و مديران بازنشسته استانها ميتوانند نسبت به تاسيس کانونهاي عالي کارگران و مديران بازنشسته کشور اقدامـ نمايند.
تبصره2- وزارتخانه‌هاي کار و امور اجتماعي و بهداشت، درمان و آموزش پزشکي و سازمان تامين اجتماعي موظف به همکاري با کانونهاي عالي کارگران و مديران بازنشسته کشور ميباشند.
ماده135- به منظور ايجاد وحدت روش و هماهنگي در امور و تبادل نظر در چگونگي اجراي وظايف و اختيارات، شوراهاي اسلـامي کار ميتوانند نسبت به تشکيل کانون هماهنگي شوراهاي اسلـامي کار در استان و کانون عالي هماهنگي شوراهاي اسلـامي کار در کل کشور اقدامـ نمايند.
تبصره- آئين نامه چگونگي تشکيل، حدود وظايف و اختيارات و نحوه عملکرد کانونهاي شوراهاي اسلـامي کار موضوع اين ماده بايد توسط وزارتين کشور و کار و امور اجتماعي و سازمان تبليغات اسلـامي تهيه و به تصويب هيات وزيران برسد.
ماده136- کليه نمايندگان رسمي کارگران جمهوري اسلـامي ايران در سازمان جهاني کار، هياتهاي تشخيص، هياتهاي حل اختلـاف، شورايعالي تامين اجتماعي شورايعالي حفاظت فني و نظاير آن، حسب مورد، توسط کانون عالي شوراهاي اسلـامي کار، کانون عالي انجمنهاي صنفي کارگران و يا مجمع نمايندگان کارگران انتخاب خواهند شد.
تبصره1- آئين نامه اجرايي اين ماده با پيشنهاد شورايعالي کار به تصويب هيات وزيران خواهد رسيد.
تبصره2- در صورتي که تشکلهاي عالي کارگري و کارفرمايي موضوع اين فصل ايجاد نشده باشند، وزير کار و امور اجتماعي ميتواند نسبت به انتخاب نمايندگان مزبور در مجامع، شوراها و هيات‌هاي عالي اقدامـ نمايد.
ماده137- به منظور هماهنگي و حسن انجامـ وظايف مربوطه، تشکل‌هاي کار فرمائي و کارگري موضوع اين فصل از قانون ميتوانند به طور مجزا نسبت به ايجاد تشکيلـات مرکزي اقدامـ نمايند.
تبصره- آئين نامه‌هاي انتخابات شوراي مرکزي و اساسنامه تشکيلـات مرکزي کارفرمايان و همچنين کارگران جداگانه توسط کميسيوني مرکب از نمايندگان شورايعالي کار، وزارت کشور و وزارت کار و امور اجتماعي تهيه و به تصويبت هيات وزيران خواهد رسيد.
ماده138- مقامـ ولـايت فقيه در صورت مصلحت ميتوانند در هر يک از تشکلهاي مذکور نماينده داشته باشند.